REGIONALNA IZBA OBRACHUNKOWA

W LUBLINIE

ZESZYTY PROBLEMOWE

ZESZYT NR 40

KONTROLA WEWNĘTRZNA
W JEDNOSTKACH SAMORZĄDOWYCH

TESTY KONTROLI

Materiały szkoleniowe

Zygmunt Rola, Grażyna Sobieszek
Dorota Cichoń, Agnieszka Fiutka, Katarzyna Kułakowska
Ewa Kuźma-Pilipczuk, Regina Krzanowska

****************************

Spis treści

A. Kontrola wewnętrzna w jednostkach samorządowych (Zygmunt Rola)	9
I. Podstawa prawna	9
II. Zasady wdrażania systemu kontroli finansowej i audytu wewnętrznego w polskiej administracji publicznej	14
III. Kontrola podległych jednostek organizacyjnych.	26
IV. Kontrola funkcjonalna (finansowa) a kontrola instytucjonalna (audyt)	27
V. Kontrola funkcjonalna	27
1. Założenia	28
2. Środowisko kontroli	28
3. Ocena ryzyka	29
4. Ryzyko kontroli	30
5. Standardy systemu kontroli wewnętrznej	33
6. Kryteria projektowania systemu kontroli	38
7. Warunki skuteczności kontroli wewnętrznej	41
8. Nadużycia	43
9. Newralgiczne pozycje	44
VI. Definicje podstawowych pojęć	45
VII. Ogólne zasady obiegu i kontroli dowodów księgowych	47
VIII. Celowość i gospodarność	47
1. Wstęp	47
2. Celowość (skuteczność)	48
3. Gospodarność (efektywność)	48
4. Maksymalizacja efektów (gospodarność) i skuteczność wykorzystania zasobów (celowość)	50
1) Wstęp	50
2) Bieżąca kontrola ciągła	50
3) Kontrola wyrywkowa (odcinkowa)	51
5. Wskaźniki wydajności	55
1) Wstęp	55
2) Istota wskaźników efektów działalności	55
3) Wykorzystanie wskaźników	56
4) Rodzaje wskaźników	57
5) Właściwości dobrych wskaźników	58
6) Przykłady wskaźników	58
7) Wskazówki praktyczne	58
IX. Kontrola instytucjonalna (audyt)	60
1. Cel powołania wewnętrznych jednostek kontroli	60
2. Wymagane cechy inspektora kontroli (audytora)	61
3. Miejsce wewnętrznej jednostki rewizyjnej w strukturze organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego i warunki jej skuteczności	62
4. Harmonogram kontroli	64
5. Zakres kontroli wewnętrznych jednostek kontroli	64
6. Zgodność z polityką jednostki, planami, procedurami, przepisami prawnymi i uregulowaniami	67
7. Kryteria realizacji celów	67
8. Planowanie kontroli (audytu)	68
9. Badanie i ocena informacji	71
10. Procedura przeprowadzania kontroli	73
11. Protokół kontroli	75
12. Działania pokontrolne	78
13. Przestępstwa	79
B. Testy kontroli	83
I. Organizacja (Grażyna Sobieszek, Jolanta Łuszczak)	83
1. Statut jednostki	83
2. Organizacja jednostki	83
3. Mienie komunalne	83
4. Przepisy regulujące obieg i kontrolę dowodów księgowych	85
5. Kontrola finansowa	86
6. Audyt wewnętrzny	87
II. Testy kontroli zabezpieczenia informatyki (Zygmunt Rola)	89
1. Środki kontroli zabezpieczenia dostępu do komputerów	89
2. Środki kontroli zabezpieczenia dostępu do danych	89
3. Środki kontroli przetwarzania danych	90
III. Uchwała budżetowa. Plany finansowe (Grażyna Sobieszek)	91
1. Uchwalanie budżetu	91
2. Wykonywanie budżetu	93
3. Zmiany budżetu i planów finansowych	94
IV. Dotacje budżetowe (Grażyna Sobieszek, Dorota Cichoń)	96
1. Dotacje dla podmiotów nie zaliczanych do sektora finansów publicznych	96
2. Dotacje dla zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych	98
V. Rachunkowość (Regina Krzanowska)	100
1. Kontrola dokumentacji opisującej przyjęte w jednostce zasady (politykę) rachunkowości	100
2. Kontrola prawidłowości prowadzenia ksiąg rachunkowych	107
3. Ustalenie prawidłowości przygotowania, przebiegu i rozliczenia inwentaryzacji składników aktywów i pasywów jednostki	115
4. Kontrola sprawozdań budżetowych	120
VI. Gospodarka kasowa (Grażyna Sobieszek, Alicja Miłek)	125
1. Organizacja	125
2. Zasady funkcjonowania kasy i dokumentowania operacji gotówkowych	125
VII. Dochody (Grażyna Sobieszek)	128
1. Księgowa ewidencja podatków i opłat	128
2. Postępowanie podatkowe przy ustalaniu wysokości zobowiązania podatkowego	129
3. Podatek od nieruchomości	130
4. Podatek rolny	131
5. Podatek leśny	135
6. Podatek od środków transportowych	137
7. Opłata administracyjna	139
8. Opłata miejscowa	140
9. Pobór podatków, rozliczenie inkasentów podatków i opłat	141
10. Udzielanie ulg w zapłacie podatku i opłata prolongacyjna	142
VIII. Dodatki mieszkaniowe (Katarzyna Kułakowska)	145
IX. Mienie komunalne (Ewa Kuźma-Pilipczuk)	152
1. Przepisy prawne i bibliografia	152
2. Gwarancje kontroli funkcjonalnej w zakresie mienia komunalnego i dochodów z mienia	153
3. Środki kontroli	154
4. Kontrola instytucjonalna	156
1) Ustalenia ogólne	156
2) Ewidencja mienia komunalnego i dochodów z mienia	158
3) Dochody ze sprzedaży nieruchomości	159
4) Dochody z tytułu użytkowania wieczystego	163
5) Dochody z tytułu opłat rocznych za trwały zarząd	165
6) Dochody z tytułu najmu lokali mieszkalnych	166
7) Dochody z tytułu dzierżawy i wynajmu lokali użytkowych	168
8) Dochody z tytułu opłat za wodę i odprowadzanie ścieków	168
9) Dochody z tytułu opłat adiacenckich	172
X. Renta planistyczna (Agnieszka Fiutka)	177
XI. Testy kontroli przestrzegania zasad udzielania zamówień publicznych (Zygmunt Rola)	187
1. Zakres stosowania ustawy	187
2. Ogólne zasady udzielania zamówień	187
3. Przetarg nieograniczony	193
4. Przetarg ograniczony	201
5. Przetarg dwustopniowy	202
6. Negocjacje z zachowaniem konkurencji	203
7. Zapytanie o cenę	204
8. Zamówienie z wolnej ręki	205
9. Umowy	206
10. Protesty i odwołania	212